Kunstijsbanen in Nederland

  1. Inleiding
  2. Plannen, (nog) niet gerealiseerd
  3. Kunstijsbaan-dichtheid in Nederland
  4. Bronvermelding

Inleiding

Voor het hoofdstuk Nederland zijn alle 400 meter en 333 meter kunstijsbanen in een apart overzicht opgenomen. Dit is ook zo voor alle kleinere permanente banen die er in Nederland zijn inclusief de kleinere banen die inmiddels zijn verdwenen. Vervolgens volgt een overzichtje van een aantal ijsbaanplannen die tot nu toe niet zijn gerealiseerd. Als laatste een overzichtskaart met de ijsbaandichtheid in Nederland.

Plannen, (nog) niet gerealiseerd

Op vele plekken in Nederland zijn in de afgelopen 55 jaar plannen gelanceerd om tot realisatie van een 400 meterbaan te komen. Een aantal zijn ook tot uitvoer gekomen, maar vele plannen kwamen niet van de grond. Een kleine inventarisatie:

Almere – Icedome
Een ambitieus plan dat in 2014 de strijd om de gunning won om de topsportaccommodatie van de KNSB te worden. De verliezers waren Heerenveen en Zoetermeer. Gesneuveld omdat de financiering niet rond kwam.

Alphen aan de Rijn
Plannen voor een 260m baan. 2007

Amersfoort – Kunstijsbaan Eemland
Een in 2005 gelanceerd plan om in de wijk Vathorst te komen tot een nieuwe 400 m kunstijsbaan. Het zou gaan om een semi overdekte 400 meter baan in combinatie met een zwembad. De kosten werden geschat op een kleine 10 miljoen euro. Na 2009 niets meer over vernomen.

Amsterdam Noord
Zowel Hoorn, Zaanstad als Amsterdam hadden plannen voor een 400 meterbaan. Realisatie van alle plannen zou niet rendabel zijn. De plannen van Zaanstad bleken gunstiger te zijn, waardoor de Amsterdamse plannen weer in de la verdwenen. Uiteindelijk won Hoorn de strijd om de subsidiegelden.

Arnhem
In 1978 startte de eerste pogingen. Drie jaar later werd er zelfs een Stichting Kunstijsbaan Midden Nederland opgericht om een kunstijsbaan in Arnhem of directe omgeving te realiseren. De lokale politiek bleek weinig interesse te hebben. Nadat de plannen voor kunstijs in Nijmegen werden bekendgemaakt in 1992 bleken de kansen helemaal verkeken.

Assen – Eco-Ice
Zou moeten worden aangelegd bij het TT terrein en ook de mogelijkheid bieden om ijsspeedway wedstrijden te kunnen organiseren. Door veel zonnepanelen te plaatsten zou de baan energie-neutraal kunnen draaien. De strijd om de Bonte Wever( sluit in 2016) te vervangen gaat tussen Hoogeveen en Assen. Plannen bekend gemaakt in november 2014

Bergen op Zoom – sportcomplex Kijk in de Pot
In 1991 werden door de stichting “IJsbaan West Brabant”, samen met een projectontwikkelaar, plannen gelanceerd voor een sportcomplex met o.a. een kunstijsbaan , een subtropisch zwemparadijs, een sporthal, bowlingbanen, een fitnescentrum, een indoor atletiekbaan en diverse horecavoorzieningen.

Capelle aan de IJssel
Misschien wel het bekendste plan dat uiteindelijk niet door ging. Al in augustus 1985 werd een stichting in het leven geroepen die zich inzette voor de realisatie van een kunstijsbaan in Capelle. Door vele langdurige procedures duurde het tot 1996 voordat er groen licht werd gegeven. Op 28 augustus 1997 ging de eerste heipaal de grond in, maar de baan kwam er nooit. Het ijsbaanterrein Schollebos ligt er anno 2015 nog steeds ongebruikt bij. Inmiddels zijn er wel plannen om het terrein voor andere doeleinden in te richten.

Delft
In 1967 werd gesproken over de aanleg van een kunstijsbaan in Delft met een capaciteit van 20.000 toeschouwers. Het zou een baan worden waar zowel langebaan als kunstrijden en ijshockey gespeeld kon worden. De koelinstallatie zou tevens gebruikt kunnen worden voor het nabijgelegen abattoir.

In dezelfde periode was ook sprake van kunstijs in Schiedam. Nadat de keuze op Den Haag was gevallen zijn deze plannen waarschijnlijk in de prullenbak beland.

Emmen
Na Assen en Hoogeveen is ook Emmen in de race om een kunstijsbaan te realiseren. In maart 2016 worden de plannen gepresenteerd. Het zou gaan om een project van 100 miljoen euro, met een overdekte haven, een zwembad, een ijsbaan, een hotel en een congrescentrum in de vorm van een cruiseschip.

Hoogeveen – Kleine Bols ijsstadion
In 2004 is er een stichting opgericht om een kunstijsbaan in Hoogeveen te realiseren. Nu de baan in Assen dreigt te sluiten krijgt dit plan meer aandacht.

Leiden
In 2007 zijn plannen gelanceerd om te komen tot een 333 meterbaan of een 400 meterbaan in Leiden. Deze moet de oude ijshal vervangen. In 2016 wordt er opnieuw geprobeerd om een 400 meterbaan gerealiseerd te krijgen in Leiden. Dit plan vindt echter maar weinig steun. De gemeente wil een 250m baan, en de gezamenlijke sportverenigingen pleiten voor een 333m baan. In april 2016 is er nog niets beslist.

Lelystad – The White Dream
Een in 2007 gelanceerd plan voor twee 400m banen in een multifunctioneel sportcomplex.

Rotterdam – Optrium
Een in 1999 door o.a. Bart Veldkamp gelanceerd plan om een multifunctioneel sportcentrum te bouwen in Rotterdam met behalve een 400 m ijsbaan ook een Olympisch zwembad en een atletiek/wielerbaan. Nog in 2012 heeft de KNSB geprobeerd te bemiddelen tussen een investeerder en de gemeente Rotterdam, maar de lange procedure bleek een struikelblok. De komst van de “tunnelbaan” lijkt een voorlopige oplossing te zijn.

Spaarnwoude
In 2013 wordt het plan gelanceerd. Er zou al acht jaar aan gewerkt zijn. Het moet worden aangelegd in het recreatiegebied Spaarnwoude. Een ijsbaan door het bos, met een lengte van 2 km. Zou worden aangelegd over de wielerbaan, die daar al ligt. Na de winterperiode kan hier dan weer worden gefietst.

Wageningen
In 1994 kwamen de lokale ijsverenigingen met een plan om het voormalige stadion van FC Wageningen om te bouwen naar een 400 meter kunstijsbaan.

Zaanstad
Al in de jaren ’70 werd geprobeerd de politiek warm te krijgen voor een kunstijsbaan in Zaanstad. Eind jaren ’90 werd zelfs een lokale politieke partij opgericht “Partij voor de ijsbaan”. De strijd ging op dat moment tussen Hoorn, Amsterdam Noord en Zaanstad. In 2006 opende de baan in Hoorn en werden de Zaanse plannen weer in de ijskast gezet.

Zeeland
Al jaren is er een beweging die probeert een kunstijsbaan in de provincie Zeeland van de grond te krijgen. In 2011 en 2012 kwam hier weer meer aandacht voor en was de gemeente Goes geïnteresseerd. Ook de optie van een tijdelijke 400 meterbaan werd genoemd.

Zoetermeer – Transportium
Een van de verliezers om de gunning in 2014 door de KNSB om de topsportaccommodatie van Nederland te worden. De plannen worden echter doorgezet en het is de bedoeling dat de baan in seizoen 2018-2019 open gaat. Het plan omvat twee 400 meter kunstijsbanen, een 250 meter wieler/inline skate baan, een 13 meter diepe duikbassin, kantoorruimte, medische faciliteiten en bovendien hotel en restaurant faciliteiten. Buiten is een 1600 meter wieler/inline skate baan gepland. Totaal oppervlakte van het complex is 8 hectare.

De eerste paal gaat naar verwachting eind 2016 in de grond in het Lansingerland.

Zuid Limburg ( Sittard/Geleen)
Met het oog op de verouderde, aan vervanging toe zijnde, accommodatie in Geleen wordt gewerkt aan een plan ( begin 2013) voor een overdekte 400 meterbaan en andere sportvoorzieningen. Er wordt grensoverschrijdend gedacht en er wordt gemikt op 250.000 tot 300.000 bezoekers uit de Euregio.

Zwolle
In 2014 is het plan geopperd om het ongebruikte Ecodrome om te bouwen tot een ijsbaan. Het nationaal milieupaviljoen Ecodrome kwam in de jaren ’90 in Zwolle, gekocht voor € 1.- na de floriade in Zoetermeer. Het pand staat al sinds 2012 leeg en de gemeente wil een definitieve bestemming.

 

Kunstijsbaan-dichtheid in Nederland

Nederland is ruimschoots voorzien in kunstijsbanen. In 2013 is er een onderzoek geweest naar de bereikbaarheid van de ijsbanen. Uit onderstaand overzicht blijkt dat Zeeland er het slechtst van af komt, gevolgd door het waddengebied, noordelijk Overijssel en een paar grensstreken. Inmiddels is de situatie nog beter geworden sinds de baan in Biddinghuizen weer open is. En als de ijsbaan in Grefrath, net over de grens bij Venlo, wordt meegeteld, dan is de situatie in Noord Limburg een stuk beter.


Bronvermelding

1. "De eerste kunstijsbanen in Amsterdam", geschreven door Ron Couwenhoven, begunstiger (lid) verzamelkring De Poolster.
Gepubliceerd in: Een halve eeuw Jaap Edenkunstijsbaan 1961 –2011.

2. Overige informatie bijeengebracht door Martin van der Bij, begunstiger (lid) verzamelkring De Poolster. 

 

Bovenkant van de pagina