Page 39 - Demo
P. 39
Het ijzer van Sliedrechtergambachter schaats! Dat was de eerste reactie, toen ik mijn pas gekregen bodemvondst aan een paar doorgewinterde Poolsterverzamelaars liet zien. En dat is alweer meer dan tien jaar geleden.Een eerste reactie is echter niet altijd een schot in de roos. Soms moet je beter kijken wil je de ware toedracht zien.Het schaatsijzer is gevonden door een metaaldetectorzoeker met historisch besef, die het uit de grond heeft gehaald nabij de woongrenzen van Sliedrecht. Daar moesten bij de stad de grazige weiden aan de rivier plaats maken vo o r een nieuwe woonwijk. Bij graafwerkzaamheden voor een ontsluitingsweg was de vinder er sn el bij om een en ander naar boven te halen. Opvallende kenmerkenHet ijzer is zo%u2019n 30 centimeter lang; niet meer dan een damesmaatje dus. Boven aan de hals zit een lipje, een overblijfsel waar wellicht het houtje van de hals in geklemd was. Op het bovenste deel van het ijzer is een versiering ingeslagen in de vorm van een dubbele W. De spijker die die aan de achterkant in het houtje is geslagen en er nog in vastgeroest zit, heeft duidelijk de ambachtelijke vierkante schachtvorm. DateringDaar aan de boorden van de Merwede zijn op dezelfde plaats en grondlaag munten gevonden uit het tijdperk 1600-1700. Men mag dan ook aannemen dat de schaats uit die jaren stamt.Geen Bergambachter!Als dat lipje boven aan de hals inderdaad de functie had om het omhoogstekende houtje te vatten, dan betreft het hier een schaats met hoge houten hals en geen Bergambachter. Die heeft, vanaf het punt waar het ijzer voor de voetstapel uitsteekt, nu eenmaal een kale hals.InspiratieSoms levert struinen door oudere uitgaven van Kouwe Drukte inspiratie op om een artikel te schrijven. Dit was bij mij het geval bij het doorlezen van Kouwe Drukte nummer 47. Jan Gores maakte in zijn artikel melding van een plateel met een mooie voorstelling van een schaatser die zich met een slee voortbeweegt in het bevroren landschap. Het bord van Jan is ook gevonden in het Zuid-Hollandse en niet ver van Sliedrecht. Bovendien is het ongeveer even oud als mijn opgegraven schaatsijzer. Met twee handige penceelstreken heeft de plateelschilder het hele karakter van de schaats op het bord gezet. De schaats toont zeker gelijkenis met mijn bodemvondst.Arnold van IttersumB