Page 18 - Demo

Een nostalgische duwslee op hedendaags ijsort geleden kreeg ik tijdens een verhui zi n g deze slee in mijn handen. %u2018H%u00e9, dat lijkt me een duwsleetje%u2019. Ergens in mijn herinnering ging een luikje open. Er kwam een soortgelijk sleetj e tevoorschijn. Strak wit geschilderd met een mooi blauw biesje. Zonder twijfel de stijl van opa. In mijn herinnering werd het beeld vervolmaakt. Ik zat als vijfjarige weer te midden van de sneeuw op dat mooie sleetje van hem. Alleen ... die afwerking kwam puur voort uit mijn geheugen. Deze slee stond wel degelijk voor me, een fraai ambachtelijk werkstuk van blank grenenhout, helaas wat aangetast door houtworm. Sleden in het verledenWaarom valt zo%u2019n slee ineens op? Misschien omdat je deze constructie niet meer tegenkomt op het ijs. De houten plankjes en latten zijn n i et echt het materiaal waarvan een hedendaagse slee gemaakt is. Dit type slee komt naar mijn mening uit de Hollandse traditie. Van oorsprong is het geen speelgoed. Als we de oude Hollandse schilderijen bekijken zien we daarop vele soorten sled en afgebeeld. Enerzijds voor transport van goederen, anderzijds voor transport van person en, zowel over land als over ijs. IJs, als het er was, was een prachtige vlakke ondergrond voor makkelijk vervoer. De sleden wo rden voortbewogen door personen of door trekdieren. Straatsleden waren aan het eind van de negentiende eeuw al vrijwel geheel verdwenen. De ijssleden hiel den langer stand en ontwikkel den zich ook langer door. De kist of bak werd voorzien van glijbalken met ijzeren glijders, een paard vergrootte de snel -heid en reikwijdte en een zetel maakte de slee comfortabel voor passagiers. Als je voor jezelf een lijn probeert te construeren langs al die sledeconstructies door d e eeuwen heen zie je haast onvermijdelijk de NoordHollandse duwslee ontstaan. Louter recreatief gebruikHet vervoer per ijsslee nam uiteindelijk weer af door de steeds hogere eisen die de maatschappij eraan stelde qua snelheid, bereik en beKFig. 1: Noord-Hollandse duwslee en moderne Davosslee.Foto: priv%u00e9bezit