Page 19 - Demo

schikbaarheid van bruikbare ijswegen. Wat bleef bestaan was het recreatieve gebruik van ijssleden. Daarbij ging het vooral om vervoer van personen en uiteindelijk van kinderen. Dat j e d e slee kon voortbewegen met schaatsen onder de voeten maakte hem populair.De mogelijkheid om hem zonder al te grote investeringen zelf te kunnen maken of bij de plaatselijke ambachtelijke houtbewerker te kunnen aanschaffen, cre%u00eberde een markt voor deze sleden in een tijd dat de belangstelling voor grote ijssleden van de traditionele typen al geheel was weggevallen. Zo bleef de Noord-Hollandse duwslee over als %u2018eindontwikkeling%u2019 van de klassieke Hollandse sleden en tegelijkertijd als antiek ogende vertegenwoordiger van een cultureel erfgoed.Vermoeden bevestigdNa de vondst tijdens die verhuizing heb ik dit type NoordHollandse duwslee nooit meer gezien. Mijn nieuwsgierigheid was echter gewekt. Niet in de laatste plaats door de herinnering die er in mijn geheugen opgeroepen was aan het sledetochtje met mijn opa. Ik plaatste een oproep in Kouwe Drukte. Dat leverde een telefoontje op van Teun Wanink. Hij bevestigde mijn vermoeden dat het om een Noord-Hollandse duwslee gaat. Hij herinnerde zich de sleetjes uit zi j n jeugd en die ligt al voor 1940. Later verdwenen ze langzamerhand van het ijs. Hij vertelde dat ze veel gebruikt werden om achter te leren schaatsen. Ikzelf herinner me voor dat doel vooral de houten keukenstoel, maar deze slee lijkt me er veel geschikter voor. Een goed houvast en een g o ede glijcapaciteit moeten een populair hulpmiddel van de slee hebben gemaakt. Dit werd bevestigd door een vriendin van ons, Trudie Bakker. Zij is geboren in de Zaanstreek en leerde daar ook schaatsen. Dat hoorde als vanzelfsprekend in het rijtje leren lopen, steppen en fietsen. Schaatsen hingen in diverse maten op zolder of in de schuur en zo gauw er ijs was, kwam ook de slee tevoorschijn. In haar herinnering zag hij er wel wat anders uit. De slee had een vlakke bodem en geen verhoogd zitje, maar wel de duwboom die houvast bood bij het leren schaatsen. Haar opa had de slee zelf voor haar gemaakt. De steen voorop de slee op de foto fig. 3 diende als contragewicht voor de druk van de schaatser.Fig. 2: De buurt op de duwslee in de Zaanstreek.Datum onbekend, in ieder geval voor 1940.Foto: priv%u00e9bezitFig. 3: Duwslee, tot in de eerste helft 20eeeuwin gebruik in de Zaanstreek.Foto: priv%u00e9bezit