Page 24 - Demo

24 Kouwe DrukteIk hoop weer aan de start te staan!Maandag 18 januari 2023 is het zestig jaar geleden dat de Hel van '63 werd verreden. Slechtsweinig rijders bereikten de finish vanwege het miserabele ijs, de kou %u2013 gevoelstemperatuur tot minus 20 %u2013 en de sneeuwstormen die moesten worden getrotseerd. E%u00e9n van de rijders die startte, maar hem niet uitreed, is oud-Poolsterlid Jan Bruins uit Westerbork.In de voetbaltas ...Ik was er die vrijdag bij, dat weet ik nog goed! Ik was toen 18 jaar en besloot donderdagmiddag plots dat ik de dag erop mee zou doen aan de tocht. Dus: mijn houtjes en schaatsschoenen in de voetbaltas gepakt en op reis. Bijzondere dingen had ik verder niet bij me. Geen sneeuwbril, niet eens vaseline. Alleen een paar oude kranten bij mijn trainingspak in.Jan woonde destijds in Zuidlaren en ging met de bus naar Groningen om van daaruit de trein naar Leeuwarden te nemen. Ik kon me rond 22.00 uur gewoon inschrijven, was met nummer 8788 ingedeeld bij de laatste starters en werd gelijk spontaan onthaald door een hartelijk gastgezin.320 keer vallenDe tocht van zo'n 200 kilometer kon hij die dag niet voltooien. In de schemering werd ik met een clubje medestrijders even voor Franeker van het ijs gehaald. Boos waren we natuurlijk, maar het afstoppen was wel terecht. Want op het laatst kon het echt niet meer, de baan was helemaal dicht gestoven. In een legertruck werden we naar Leeuwarden gebracht. Achteraf blijk ik zo'n 130 kilometer te hebben geschaatst. Hoe ik het allemaal gedaan heb is ongelooflijk. Ik dacht: %u2018Ik ga gewoon schaatsen.%u2019 Was domweg onbevangen in een roes aan het voortbewegen, op naar de finish. Je kluunt over ijsklonters door de sneeuwstorm, trapt in de talloze scheuren, valt 320 keer. Je ondergaat alles gelaten op dat moment.Of ik die 200 kilometer echt niet had kunnen halen? Nou in theorie wel, maar onder deze barre omstandigheden niet.Jan was lang niet de enige dat jaar die de tocht niet uitreed. Van de 10.000 toerrijders haalden uiteindelijk slechts 69 de Groote Wielen in Leeuwarden.Naar huis ploeterenBij het station in Leeuwarden pakte ik mijn spullen weer op en stapte in de trein naar Groningen, maar daar hield het ijzige avontuur nog niet op. De bus terug naar Zuidlaren bleek niet meer te rijden, alle verkeer was onmogelijk. Zo heb ik na aankomst in Groningen nog 18 kilometer in het stikdonker door de sneeuwbuien en -duinen naar huis moeten ploeteren.Jan Bruins herleefde de tocht van 1963 al eens eerder. Hij was figurant in de film De Hel van '63, die in 2009 uitkwam.