Schaatsenfabrieken Nijdam
Twee in Akkrum en één in Oranjewoud
Er waren drie schaatsenfabrieken Nijdam, die in eigendom waren bij verschillende familieleden Nijdam.
Schaatsenfabriek Akkrum 1
Hotse Nijdam begint in 1896 als zelfstandig timmerman in IJlst schaatshouten te maken voor Jan Jarig Nooitgedagt. In juni 1917 vertrekt hij naar Irnsum en in 1918 gaat hij naar Akkrum. Naast zijn timmerwerk blijft Nijdam ook schaatsen maken. Na verloop van tijd noemt hij zich schaatsenfabrikant. De ijzers voor de schaatsen worden geleverd door onder andere P.S. Zwart uit Wergea.
Klaas Nijdam zet het bedrijf van zijn vader na diens dood in 1937 voort samen met broer Siemen en hun moeder Pietje de Boer.
De bedrijfsleiding van de fabriek
Hotse Nijdam 1918-1937
Klaas Nijdam 1937-1940
in de Reclame Galerij H.Nijdam Akkrum kunt u reclamemateriaal zoals posters en etiketten van deze schaatsenfabriek bekijken.
Schaatsenfabriek Akkrum 2
Jan Nijdam is de derde zoon van de schaatsenmaker Hotse Nijdam.
In 1934 richt hij aan Tuindorp een schaatsenmakersbedrijf op. In 1939 wordt het bedrijf ‘Electrische Schaatsenfabriek’ genoemd. Rond 1942 treedt zijn broer Klaas toe als compagnon.
Op zijn schaatsetiket staat nu ‘Fa. Gebr. Nijdam en Zn, v.h. H. Nijdam en Zn’. In 1941 wordt gesproken van ‘Machinale Schaats- en klompenindustrie’. In 1946 wordt Klaas door zijn broer Jan uitgekocht en is Jan nog enig firmant.
In het begin van de jaren vijftig ontstaat over het voeren van de naam Nijdam een conflict met zijn broer Gerrit Nijdam, directeur van de schaatsenfabriek firma G.H. Nijdam in Oranjewoud. De rechter beslist dat de naam Nijdam alleen gevoerd mag worden door het bedrijf in Oranjewoud. Vanaf die tijd worden de schaatsen van Jan Nijdam in Akkrum verkocht onder de naam N.S.A. (Nijdam Schaatsen Akkrum).
Zoon Tjitze Nijdam neemt in 1958 het bedrijf van zijn vader Jan over. In 1964 komt er in het bedrijf een eigen smederij-afdeling en wordt begonnen met de productie van hoge noren.
In 1976 wordt met groothandel Zandstra uit Sneek een samenwerkingsovereenkomst gesloten.
In 1983 wordt definitief gestopt met het maken van houten schaatsen. Zandstra neemt de laatste voorraad over en Tjitze Nijdam legt zich voortaan volledig toe op het assembleren van hoge noren voor Zandstra.
De bedrijfsleiding van de fabriek
Jan Nijdam 1934-1958
Klaas Nijdam 1939-1946
Tjitze Nijdam 1958-1983
in de Reclame Galerij Nijdam N.S.A. Akkrum kunt u reclamemateriaal zoals posters en etiketten van deze schaatsenfabriek bekijken.
Schaatsenfabriek Oranjewoud
Gerrit Nijdam is de oudste zoon van Hotse Nijdam die een schaatsenfabriek in Akkrum heeft.
Hij gaat in 1929 in Oranjewoud wonen en begint daar met het maken van schaatshouten.
In 1935 wordt dan de nieuwe werkplaats in gebruik genomen. In de eerste jaren worden de ijzers van G.S. Ruiter in Akkrum betrokken. Later wordt het schaatsstaal uit Solingen gehaald. Hij heeft dan inmiddels zelf een eigen smederij.
Het bedrijf in Oranjewoud is in de jaren dertig modern opgezet terwijl de nieuwste technieken worden toegepast. Eind jaren dertig maakt Nijdam een poos complete schaatsen voor J. Nooitgedagt uit IJlst. Op de schaatsen wordt in Oranjewoud al de naam en het etiket van Nooitgedagt aangebracht.
In de jaren vijftig wordt de fabriek ‘schaatsen- en houtwarenfabriek’ genoemd. Het staal en het beukenhout zijn afkomstig uit Duitsland. Nijdam brengt ook metalen schaatsen in de handel onder de naam ‘Kondor’ en ‘DIPLOMA’. Nijdam brengt onder vele merken zijn schaatsen op de markt . Na 1968 worden er geen schaatsen meer gemaakt.
De bedrijfsleiding van de fabriek
Gerrit Nijdam 1937-1968
Na 1968 legt het bedrijf zich volledig toe te leggen op de handel in schaatsen en andere (winter)sport artikelen. Het bedrijf Borsumij Wehry heeft vervolgens het merk Nijdam een aantal jaren in handen, waarna het via een omweg uiteindelijk in 1996 in handen komt van Schreuders Sport International B.V. in Heerenveen.
Op de website van Oranjewoud Historie staat de geschiedenis van de schaatsenfabriek Nijdam in Oranjewoud.
in de Reclame Galerij Nijdam Oranjewoud kunt u reclamemateriaal zoals posters en etiketten van deze schaatsenfabriek bekijken.