Jan Nijdam

Categorie	Schaatsenmaker
Naam	Nijdam, Jan
Geboren	∗ IJlst / 10-4-1899
Overleden	† Leeuwarden / 11-9-1958

Beschrijving

Jan Nijdam is de derde zoon van de schaatsenmaker Hotse Nijdam. Hij wordt eerst verpleger in de psychiatrie in Franeker (1919), Arnhem (1920) en Den Haag (1921). In 1922 woont en werkt hij in respectievelijk Nieuwebrug en Heerenveen. In mei 1925 komt hij naar Akkrum, waar hij aanvankelijk staat ingeschreven als klompenmaker. Maar hij maakt dan ook al schaatshouten. In 1934 richt hij aan Tuindorp een schaatsenmakersbedrijf op. Er zijn in Akkrum dan twee Nijdam-fabriekjes, namelijk het bedrijf van zijn vader Hotse en het zijne.

In 1939 wordt het bedrijf ‘Electrische Schaatsenfabriek’ genoemd. Rond 1942 treedt zijn broer Klaas toe als compagnon en zetten ze samen het bedrijf voort in een nieuw gebouw met de machines uit de oude fabriek van vader Hotse. Op zijn schaatsetiket staat nu ‘Fa. Gebr. Nijdam en Zn, v.h. H. Nijdam en Zn’. In 1941 wordt gesproken van ‘Machinale Schaats- en klompenindustrie’. In 1946 wordt Klaas door zijn broer Jan uitgekocht en is Jan nog enig firmant. Klaas werkt na 1946 enige jaren thuis als houtbewerker van onder andere speelgoed en treedt in 1953 toe tot de schaatsenfabriek van zijn broer Gerrit in Oranjewoud. Jan Nijdam zet het bedrijf voort met zijn zoon Tjitze.

De ijzers voor de schaatsen worden door verschillende schaatsensmeden geleverd, onder anderen G.S. Ruiter in Bolsward, S. van der Molen in Drachten, C.L. Nauta in Heeg, P. de Jong in Terherne, B. Lantinga in Wergea, K. Meinderts in Wergea, S.P. Zwart in Wergea en de firma Z. Planting & Zn in IJlst. Nijdam maakt op zijn beurt weer de houten voor onder andere K. Meinderts in Wergea. Onder de naam Nedor maakt Jan Nijdam schaatsen voor de firma J. Noorman in Roden. Voor de firma G.A.A. van der Walle in Arnhem worden schaatshouten gemaakt voor ijzers met het merk Thialf, die weer door G.S. Ruiter uit Bolsward worden geleverd. Ook worden schaatsen gemaakt voor V&D en de Bijenkorf.

In het begin van de jaren vijftig ontstaat over het voeren van de naam Nijdam een conflict met zijn broer Gerrit Nijdam, directeur van de schaatsenfabriek firma G.H. Nijdam in Oranjewoud. De rechter beslist dat de naam Nijdam alleen gevoerd mag worden door het bedrijf in Oranjewoud. Vanaf die tijd worden de schaatsen van Jan Nijdam in Akkrum verkocht onder de naam N.S.A. (Nijdam Schaatsen Akkrum).

In 1955 verhuist het bedrijf van Tuindorp naar Nes, waar meer ruimte is. Na het overlijden van Jan Nijdam in 1958 in Leeuwarden (Hij woont dan in Akkrum) neemt zijn zoon Tjitze de leiding in het bedrijf over.

Bron

Van Glis tot Klapschaats (Wiebe Blauw), 2001
Ben Remie, 2019

Produktie

Type schaats	Gangbare Friese modellen, Schoonrijschaats
Vestigingsplaats	Akkrum
Periode	1934 - 1958
Reclame	Catalogi, Etiketten

Merktekens