Rinze Bote Westra

Categorie	Schaatsenmaker
Naam	Westra, Rinze Bote
Geboren	∗ Sloten Fr / 15-12-1901
Overleden	† Elahuizen / 17-11-1988

Beschrijving

Rinze Westra is een zoon van de machinist Bote Westra (Dokkum, 1860). Hij werkt bij verschillende schaatsenmakende smeden als knecht: in 1913 bij Jisk Zuiderhof in Sloten, in 1916 bij Lieuwe Bruinsma in Woudsend, in 1919 bij G.S. Ruiter in Akkrum en bij Cornelis Livius Nauta in Heeg. In 1924 begint hij een eigen smederij in Nijega (H.O.N., Hemeler Oldeferd Noordwolde), thans Elahuizen. Hij bouwt een werkplaats, waarin hij een hoef-, grof- en kachelsmederij heeft. Daarnaast maakt hij veel schaatsen, ook voor andere schaatsenfabrikanten met wie hij ijzers ruilt tegen houten. Meer en meer wordt het maken van schaatsijzers hoofdzaak. Van augustus tot in februari is hij er mee bezig. Er zijn gemiddeld twee knechten in dienst. In 1929 laat Westra een nieuwe werkplaats en woonhuis bouwen.

De afzet van de schaatsen is vooral gericht op de omgeving en er wordt met name geleverd aan collega’s in Friesland. Slechts een enkele keer wordt er aan de groothandel geleverd. Jaarlijks worden er duizenden paren schaatsijzers gemaakt.

Rinzes zoon B. Westra (1931), die later een verdienstelijk korte baanrijder wordt, komt in 1951 bij zijn vader in het bedrijf. Westra sr. wil zich gaan toeleggen op het maken van metalen Noorse schaatsen. Met name het maken van de torpedo (de buis) vereist een juist materiaalgebruik. Rond 1962 ontwikkelt Westra door eigen reseach een torpedo van goede kwaliteit. Noemt Westra zijn bedrijf voor de Tweede Wereldoorlog nog schaatsenfabriek, na de oorlog heeft het bedrijf de naam ‘Noorse schaatsen-industrie’. Schaatsenfabrikant J. Nooitgedagt, die zelf tobt met het maken van een goede torpedo, heeft belangstelling, maar Westra geeft zijn geheim niet prijs. In de eerste jaren die volgen worden er jaarlijks 200 tot 300 paar noren gemaakt. Een aantal leden van de Nederlandse kernploeg heeft in de jaren zestig wel eens op Westra-noren gereden, onder andere Jappie van Dijk, maar de meesten bleven hun oude merk trouw, te weten Ballingrud of Viking. Het grootste succes is in 1964 behaald door Siebolt de Vries als hij militair Nederlands kampioen wordt op Westra-noren.

Als in de tweede helft van de jaren zestig de Japanse schaats de markt verovert, is de productie niet langer rendabel en wordt het schaatsenmaken gestaakt.

Bron

Van Glis tot Klapschaats (Wiebe Blauw), 2001

Produktie

Type schaats	Friese doorloper, Metalen Noren, Schoonrijschaats
Vestigingsplaats	Elahuizen
Periode	1924 - 1965
Reclame	Etiketten

Merktekens