Inhoudsopgave

Inhoudsopgave Schaatshistorie.nl

1. Geschiedenis  van het schaatsen 

Introductie
Oorsprong van het schaatsen

  • Inclusief glisglijden

Schaatsen in vroege teksten en op afbeeldingen 

  • 1325 - Prikschaats en Kaakslee Gent
  • De oudste tekst is uit Vlaanderen – 1333
  • Lidwina van Schiedam

Alle rangen en standen op het ijs

  • Van adel tot lagere stand op het ijs!
  • Tijdlijn Adellijk vermaak op het ijs
  • Schaatsen aan het Hof van Den Haag, ca.1400
  • Militaire op schaatsen
  • Koningshuis (in voorbereiding)

Schaatsgeschiedenis buitenland
 

2. Schaatsdisciplines  

Marathon   
Kortebaan schaatsen

  • Advertenties hardrijderijen 1763-1805

Langebaan schaatsen

  • Geschiedenis Langebaan in Nederland
  • Wedstrijdbaan, spelregels, uitrusting, techniek en training
  • Wedstrijden
  • Sprint
  • Teampursuit (Ploegenachtervolging)
  • Massastart
  • Afstandschaatsen
  • Allround schaatsen
    • Algemeen
    • Nederlandse kampioenschappen schaatsen allround mannen
    • Nederlandse kampioenschappen schaatsen allround vrouwen
    • Europese kampioenschappen allround mannen
    • Europese kampioenschappen allround vrouwen
    • Wereldkampioenschappen allround mannen
    • Wereldkampioenschappen allround vrouwen
  • Roemruchte wedstrijden    
    • Het jaar 1885; Hardrijder de 'brave' Pieter Bruinsma
    • Hardrijen op het Museumplein om het Kampioenschap van Amsterdam op 25 februari 1888

Schoonrijden
Zwieren (The Dutch Roll / Holländern)
Kunstrijden
Bandy
IJshockey
Shorttrack

    

3. Nederlandse schaat(st)ers

Wie is Wie, Encyclopedie Nederlandse hardrijders
Bekende Nederlandse hardrijders
Schoonrijden
Kunstrijden

 

4. In Kunst en toegepaste Kunst  

Artikelen over schilderijen, prenten, tekeningen etc.

  • Lidwina van Schiedam (ook bij Schaatsen in vroege teksten en op afbeeldingen)
  • Schaatsenrijden bij Rembrandt en het verschil met Avercamp
  • De schaatsetsjes van Rembrandt en het ontstaan van beeldtraditie
  • Het mooiste schilderij in het Rijksmuseum
  • IJstaferelen in het Album van Adriaen van de Venne
  • Willem Bastiaan Tholen een schilder die van schaatsen hield
  • Uit vroeger tijd in beeld gebleven
  • Salomon Ruysdael en schaatsen op het ijs bij Alkmaar

Schilderijen 

  • < 1500
  • 1500-1600
  • 1600-1700
  • 1700-1800
  • 1800-1900
  • >1900

Tekeningen en aquarellen

  • < 1500
  • 1500-1600
  • 1600-1700
  • 1700-1800
  • 1800-1900
  • >1900

Prenten (etsen, gravures, houtsneden, litho’s etc)

  • < 1500
  • 1500-1600
  • 1600-1700
  • 1700-1800
  • 1800-1900
  • >1900

Tegels  en  Keramiek

  • Artikelen over tegels en ander keramiek in Kouwe Drukte
  • 1600-1700
  • 1700-1800
  • 1800-1900
  • >1900

Schaatsbeeldjes
Schaatskunst in de publieke ruimte
Ansichtkaarten
Knipselkunst
Suikerzakjes
Winterposters / -affiches
Postzegels
(in voorbereiding)
Speldjes (Opmerking: Officiële uitgaven en reclame speldjes) (in voorbereiding)


5. Literatuur

Bibliografie Schaats- en winterboeken

Bijzondere boeken

  • <1800
  • 1800-1850
  • 1850-1900
  • >1900

Artikelen

  • 1264 - Oudste verwijzing naar schaatsen
  • 1266 - Iserine scoen
  • 1435 Lidwina uit Schiedam - op schaatsen of schalootsen?
  • 1466 – circa 1675 Spookrijderijen
  • 1676 - Claes Arisz Caescoper (1650-1729) en de Twaalf Stedentocht
  • 1776 - Lijkzang op schaatsenrijder Cornelis Fleur
  • 1838 - Myn schaatsen
  • 1849 - Veertien dagen op een ijsschots, Klaas Bording en zonen 
  • 1865 - Hans Brinker
  • 2000 - IJsdansers verliefd
  • Amsterdam en schaatsen

Kouwe Drukte - digitaal archief en index


6. De Schaats

Antieke schaatsen per land
Schaatsmodellen
Zwanenschaatsen

Het woord schaats
Glissen

  • Glissen als voorlopers van de schaats
  • Evolution of ice skates – from bone to iron forms
  • Bev Thurber schaatsend in 2021 op een replica van glissen
  • Waartoe dient onderzoek naar glissen?


De eerste houten schaatsen

  • Artikel over de eerste houten schaatsen
  • Afbeeldingen oudste houten schaatsen

  • Bev Thurber schaatsend in 2021 op een replica van het Archetype (1225-1400)

De onderdelen van de schaats
Materiaal, constructie en montage

  • Hout en ijzer
  • Verbinding stapel met schenkel
  • Slijpen
  • Lakken en verven
  • Houtsnijwerk
  • Smeedwerk en ciseleren
  • Schaatsmontuur
  • Het maken van de schaats
  • Onderhoud van de schaats

Graveringen in schaatsijzers
Tijdlijn modelontwikkeling van de schaats
Modelontwikkeling schaatsen op wapen De Raet

 

7. Makers en fabrieken

Het beroep schaatsmaker
Schaatsfabrieken

  • Schaatsenfabriek Nooitgedagt, IJlst
  • Schaatsenfabriek Vonk, Oosterlittens
  • Schaatsenfabriek Hercules, H.J. Gorter
  • Ruiter: Van smidsknecht tot Stoomschaatsenfabriek
  • Schaatsenfabriek Ruiter, Akkrum
  • Schaatsenfabriek Ruiter, Bolsward
  • Schaatsenfabriek Hoekstra, Warga
  • Schaatsfabrieken Nijdam
  • Batavus Schaatsenfabriek, Heerenveen
  • N.V.De Friesche Schaatsenfabriek, Heerenveen
  • De schaatsenfabriek van Co Lassche
  • Viking schaatsenfabriek

Schaatsmakers en – verkopers A-Z (met eigen merkteken)
Etiketten
Merktekens

Schaatsenmakers- en verkopers Duitsland
Schaatsenmakers- en verkopers België
Schaatsenmakers- en verkopers Verenigd Koninkrijk
Schaatsenmakers- en verkopers USA en Canada
Schaatsenmakers- en verkopers Scandinavië
Schaatsenmakers- en verkopers Japan

 

8. IJsclubs  en IJsbonden

IJsclubs 

  • IJsclubs A-Z
  • Amsterdamsche Ijsclub
    • 1864, de oprichting van de Amsterdamsche Ijsclub
    • Bestuur Amsterdamsche Ijsclub
    • Ijsbaan Willemspark en Vondelpark Amsterdamsche Ijsclub
    • Ijsbaan Museumplein Amsterdamsche Ijsclub
    • Ijsbaan Ijsbaanpad Amsterdamsche Ijsclub
    • Toegangsbewijzen Amsterdamsche Ijsclub
    • Prijzen Amsterdamsche Ijsclub
    • Attributen Amsterdamsche Ijsclub
    • Wedstrijden Amsterdamsche Ijsclub
    • Vergunningen ijsbaan Amsterdamsche Ijsclub
  • IJsclubs en schaatsen in oorlogstijd 

IJsbonden

  • Ledenlijst 1895-2002 Gewest NH Utrecht KNSB
  • IJsclubs en Schaatsverenigingen Provincie Drenthe
  • IJsclubs en Schaatsverenigingen Provincie Groningen

Schaatstoertochten

  • Provincie Friesland
  • Groningen
  • Drenthe
  • Provincie Overijssel
  • Gelderland
  • Noord-Holland en Utrecht
  • Provincie Zuid-Holland
  • Noord-Brabant, Limburg en Zeeland

IJskaarten voor schaatsenrijders

 

9. Elfstedentocht

De tocht der tochten
Elfstedentocht schaatskunst in de openbare ruimte
Gidsen in de Elfstedentocht
Pals Geerts Bleeksma, de eerste bekende Elfstedenrijder
Elfstedentocht van 1868

Elfstedentocht grondlegger Pim Mulier
Vrouwen in de Elfstedentocht 1890-1933
1917 Jellum en Beers, 26 dorpelingen rijden de elf steden
Topvoetballers op het ijs, Elfstedentocht 1929

Tolhûster Elfstedentocht van 1929
Abe de Vries winnaar Elfstedentocht 1933
Cor Jongert winnaar Elfstedentocht 1940
Elfstedentocht 1940, een moordende tocht
Elfstedentocht 1940, uitgereden door 27 rijders

1940 - Twee Bussummers dingen mee in de Elfstedenwedstrijd
De Elfstedentocht 1940 van Dolf Oosterbaan
De Elfstedentocht 1940 en 1941 van Tjerk de Haan
11-jarige rijdt Elfstedentocht 1941 uit
Bijna Elfstedentocht 1950
Ridder van Rappard
De vijf van Leeuwarden, Elfstedentocht 1956
Elfstedentochtrijder Jan Uitham
Elfstedentocht van1963

  • De dag van Johan Fabricius
  • De dag van kapelaan Nieuwenhuizen
  • De dag van Piet Flink
  • De dag van Reinier Paping (1)
  • De dag van reinier Paping (2)
  • Reinier Paping
  • De dag van K.V.Kraus
  • Wedstrijdrijder Jan Stavenuiter
  • Wedstrijdrijder Leffert Oldenkamp

Elfstedentocht van 1963, belevenissen/enquêtes 69 toerrijders
Paniek in Polen, Elfstedentocht 1985
Bartlehiem en de Elfstedentocht 1986
Elfstedentocht 1997, de Fin Paalasmaa
G.Kloezeman reed in 1996 de Elfstedentocht-route 'op eigen houtje'
Klaas Schaap veroverde vijf kruisjes (1956 – 1997)

 

10. Winterweer

Dagboek van de winter 2010
Dagboek van de winter 2013
Dagboek van de winter 2017
Dagboek van de winter 2021
IJspret in Abcoude door de jaren heen

50 jaar Zaanse IJskronieken
Een zee van ijs, uitzonderlijke ijstochten over de Zuiderzee, het IJsselmeer en de Waddenzee
De Kleine IJstijd, 1430-1850

Index jaren (in voorbereiding)

11. IJsbanen

Kunstijsbanen Nederland

  • Kunstijsbanen Nederland 400m en 300m A-Z
  • Kleinere permanente ijsbanen in Nederland
  • De eerste kunstijsbanen in Amsterdam
  • De Partij voor de IJsbaan, Zaanstad

Kunstijsbanen in de wereld
Overige ijsbanen (in voorbereiding)
IJsgereedschap (in voorbereiding)

 

12. IJswegen (in voorbereiding)

IJswegenkaarten (in voorbereiding)
IJswegenkaarten (Voorlopig nog bij Op en rond het ijs)
Reddingsmiddelen (in voorbereiding)
Ongeorganiseerde tochten (in voorbereiding)

  • Oversteek Zuiderzee en IJsselmeer
  • Tochten van Claas Arisz Caeskoper
    • Twaalfstedentocht 19 december 1676
  • Twaalfstedentocht 29 december 1822
  • De baan doorbrengen(KD37-pag.17 t/m 20; KD40-pag.32 t/m 35; KD 41- pag.17)
  • Goudse Pijpentocht
  • Leekstertak
  • Vlaardingse ijsmoppen (KD2-pag.18 t/m 22; KD36 – pag.23, vitrine; ijsbrokken (KD3-pag.12/13)

Baanvegerij (Voorlopig nog bij Op en rond het ijs)

  • Baanvegen 1650-1812
  • IJsbaanreglement Rotterdam 1812
  • Baanvegen rond 1880
  • Baanvegerij Noord-Holland in de 19e eeuw
  • Notulen IJsbond Hollands Noorderkwartier
  • Campagne betere ijsbanen IJsbond Hollands Noorderkwartier
  • Enquête IJsbond Hollands Noorderkwartier 1902
  • IJsbaan reglement Leeuwarden 1807
  • IJs Telegraaf code 1909
  • Staking Baanvegerij 1917
  • Crisis in de Baanvegerij ca.1930 

IJssporen (in voorbereiding)
Koek-en-zopie (in voorbereiding)
IJsherberg (KD 50 – pag. 21) (in voorbereiding)

 

13. Op en rond het ijs

Kolven   (KD 23 – pag. 13 t/m 17) (in voorbereiding)
Baanvegerij (hier tot Categorie IJswegen er is)
IJskaarten voor schaatsenrijders (Hier tot Categorie IJswegen er is)

  • Noord-Holland
  • Zuid-Holland
  • Utrecht
  • Friesland
  • Overijsel
  • Duitsland

Curling / IJsblocken (KD 50 – pag. 9) (in voorbereiding)
Sleeën (arren-; prik-; bak-; gier-) (in voorbereiding)
Werpspelen: (in voorbereiding)

  • Pikschieten (KD 50 – pag. 26), 
  • ijsballen (KD13, p. 16-18) en 
  • andere werpspelen (KD24, p. 16-19)

IJszeilen (KD25, p. 53 ; KD26, p. 13-21; 24; KD 38 – pag. 24; KD 50 – pag. 13) (in voorbereiding)
Ringsteken op het ijs (in voorbereiding)
Autotochten op het ijs (KD 57 – pag. 32 t/m 36) (in voorbereiding)
Schaatskleding (in voorbereiding)
IJskermis en andere ijsfeesten (KD 28 – pag. 28 t/m 31) (in voorbereiding)
IJsliefdes (in voorbereiding)

 

14. Nieuw op Schaatshistorie.nl

 

 

 

Bovenkant van de pagina