Jan Jarigs Nooitgedagt (2)

Categorie	Schaatsenmaker
Naam	Nooitgedagt (2), Jan Jarigs
Geboren	∗ IJlst / 1-7-1893
Overleden	† IJlst / 23-3-1945

Beschrijving

Halverwege de jaren dertig van de 20ste eeuw komt de leiding van de firma J.Nooitgedagt&Zonen in handen van een nieuw viermanschap: Jan Jarigs is een zoon van Jarig Nooitgedagt en Jan Aldert is een zoon van Aldert Nooitgedagt. Zij vormen de derde generatie Nooitgedagt. Het viermanschap wordt gecompleteerd door Tjitte Jentje die een zoon is van Jan Jarigs Nooitgedagt en door Aldert die een zoon is van Jan Alderts Nooitgedagt. De laatste twee zijn van de vierde generatie.

In 1940 neemt J.Nooitgedagt&Zonen na het overlijden van Dirk Ruiter de schaatsenfabriek G.S.Ruiter Bolsward over.

Voor de Tweede Wereldoorlog wordt het assortiment uitgebreid met kinderspeelgoed. Rond 1939 neemt Nooitgedagt de zogenaamde Elfstedenschaats (ontworpen door Zweitse Planting) in productie, een metalen hardrijschaats die onder de schoen moet worden geschroefd. Van de schaats verwacht men dat het een succes zal worden, maar in de praktijk blijkt dat tegen te vallen. Tijdens de mobilisatie-winter van 1939/40 besluit het toenmalige ministerie van defensie op het ijs excercitie-oefeningen uit te voeren. De benodigde schaatsen worden bij de firma Nooitgedagt besteld. Nooitgedagt levert dan een partij incourante schaatsen en komt op deze manier van zijn voorraden af. De Tweede Wereldoorlog is niet onopgemerkt aan de firma Nooitgedagt voorbij gegaan. Omstreeks 1944 eisen de Duitsers 60.000 paar schaatsen op. De bezetter wil het staal gebruiken ten behoeve van de Duitse oorlogsindustrie. Nooitgedagt werkt niet mee aan de levering. Het personeel pakt 50.000 paar schaatsen in 280 kisten. En die worden verborgen in schuren, op zolders en andere moeilijk toegankelijke plaatsen.

In de na-oorlogse jaren krijgt het bedrijf het steeds moeilijker met de afzet van houten schaatsen. De stalen noor, die vaak goedkoop geïmporteerd wordt uit Japan en Oost-Duitsland wordt in Nederland veel verkocht en is voor Nooitgedagt een grote concurrent. Na de oorlog maken ook Tjitte Nooitgedagt (zoon van Jentje) en Aldert Nooitgedagt (zoon van Aldert-Jan) deel uit van de leiding van het bedrijf. Nadat de firma D.G. Minkema uit Easterlittens in 1900 al eens de concurrentie met de hoge noor was aangegaan met de introductie van de zogenaamde combinoor, brengt Nooitgedagt in 1954 opnieuw een combinoor op de markt. De combinoor is, net als de Elfstedenschaats, nooit goed aangeslagen. De fabricage ervan is om deze reden in 1965 stopgezet.
In 1961 wordt het bedrijf omgezet van een vennootschap onder firma (v.o.f.) in een naamloze vennootschap en gaat het bedrijf verder onder de naam J.Nooitgedagt&Zonen NV.

De schaatsen van de firma Nooitgedagt hadden internationale bekendheid, maar ze zijn voor het bedrijf altijd een bijproduct gebleven, met name timmergereedschappen vormden het hoofdproduct. In 1995 is het beeldbepalende fabrieksgebouw in het centrum van IJlst door de firma verlaten. Na veel geharrewar over de bestemming ervan is besloten de gevel ervan te behouden en de fabrieksruimtes opnieuw in te richten voor multifunctionele doelen.

Zie ook Jan Alderts Nooitgedagt - IJlst,

Zie ook Tjitte Jentje Nooitgedagt - IJlst

Zie ook Aldert Nooitgedagt - IJlst (2).

Bron

Van Glis tot Klapschaats (Wiebe Blauw), 2001
Nooitgedagt, Icoon van de Friese maakindustrie 1865-2003 (Yteke de Jong), 2020

Produktie

Type schaats	Alle Friese modellen, Combinoor, Elfstedenschaats, Friese doorloper, Gangbare Zuid-Hollandse modellen, Metalen Noren, Metalen kunstschaats, Salchov model
Vestigingsplaats	Uilenburg IJlst
Periode	1935 - 1965
Reclame	Affiches, Catalogi, Etiketten, Prijslijsten

Merktekens